Menisküs Nedir?
Menisküs ler yarım ay şeklinde ve kesit alanı üçgen olan fibrokartilaj yapıda dokulardır.
Dizde kaç tane menisküs vardır?
Diz içinde iç ve dış tarafta olmak üzere 2 adet menisküs bulunur. İç taraftaki menisküs ‘C’ şekline ve dış taraftaki menisküs ‘O’ şekline benzer.
İç menisküs ün periferdeki yani eklem kapsülüne yakın olan %20-30 luk kısmı, dış menisküs ün ise eklem kapsülüne yakın olan %10-25 lik kısmı kanlanır. Dolayısıyla iyileşme potansiyeli vardır. Bu bölgedeki yırtıklarda menisküsün alınması değil yapılabiliyorsa mutlaka menisküs tamiri yoluna gidilmelidir!!!
Hangi menisküs daha çok yaralanır?
İç menisküs dış menisküs e göre daha sık yaralanmaktadır.
Menisküs ne işe yarar?
Menisküs fonksiyonları:
1- Devamlılık: Menisküs ler iki küresel yüzey gösteren uyluk kemiğinin alt eklem yüzeyi ile kaval kemiğinin üst eklem yüzeyi arasında devamlılığı sağlar
2- Kayganlık: Menisküsler diz eklemi içinde elastik yapıları ile sinovyal sıvının ( eklem sıvısı ) farklı yer değiştirmelerine ve dolayısıyla yüklenme sırasında eklem kıkırdağının kayganlaşmasına olanak sağlar.
3- Eklem kıkırdağının beslenmesi: Sinovyal sıvının ( eklem sıvısı ), yüklenmenin aşamaları sırasında eklem boşluğu içindeki hareketi diğer yapılarla birlikte menisküs lerce de sağlandığından kıkırdağın beslenmesinde menisküs lerin de rolü vardır.
4- Eklem hareketlerinin sınırlanması: Diz tam ekstansiyonda (diz tam uzatılmış pozisyonda) iken öne yer değiştirmiş olan menisküs ler dizin aşırı ekstansiyonunu yani aşırı açılmasını engellerken diz tam fleksiyona geldiğinde (diz tam bükülü pozisyona gelince ) menisküs ler arkaya doğru yer değiştirerek dizin aşırı fleksiyona gelmesini yani aşırı bükülmesini engellerler.
5- Şok emilimi: Menisküs ler diz ekleminin yüklenmesi sırasında elastik fibrokartilaj yapıları sayesinde eklem kapsülüne doğru taşarak adeta helezon gibi, süspansiyon gibi eklem yüzeyi kıkırdaklarının temasını ve yüklenmesini absorbe ederler.
6- Yük aktarımı: Kollajen lifler yüklenmeye ve tansiyona karşı en güçlü vücut yapıları olduğundan menisküs lerin kaybının yük taşıma kapasitesini azaltacağı ortaya konmuştur. Menisküs lerin kama şekilleri ve ön arka boynuz yapışmaları ile uyluk kemiği yük altında kaval kemiğine baskı yaptığında kollajen liflerden doğan özellikleri genişlemeleri ve yük taşıma kapasitesine yardımcı olmaları sonucunu doğurur.
7- Eklem stabilitesi: Menisküs lerin çapraz bağlar ve eklem kapsülü ile olan bağlantılar eklem stabilitesine katkıda bulunur.
8- Stres azaltımı: Her iki menisküs çıkarıldıktan sonra diz ekleminde birim alana düşen stres yoğunluğu yakalşık 2-3 kat artmaktadır.